ئیسلام وەك ئاینێکی جەنگاوەر! 3

ئیسلام وەك ئاینێکی جەنگاوەر! 3
محەمەد هەریری
- کاریگەری ڕوحی جەنگاوەری ئیسلام بەسەر داعشیەکان و موسڵماندا بەگشتی لە سایەی ئەو هەموو کەلەپورەی وتاری جەنگاوەری ستایشی جیهاد و موجاهیدان لە هەموو دەقەکانی ئیسلامدا بە قورئان وحەدیس و قسەی زانایان و فەقیهان وموحەدیسانی ئیسلامدا، ئەو هەموو تەفسیر و حەدیسە پر لە ڕوحی جەنگاوەریە، ئەگەر ئیسلام مەبەستیشی نەبوبیت ئەو وتارە بەهێزە وەك هێزێکی توندوتیژی کاولکەر بەکار بهێنێت، بەڵام هەر دیندارێك کە دەکەوێتە ژێر کاریگەری ئەو خیتابە جەنگاوەریە، جۆرە پاڵنەرێکی زۆر تووندی بۆ جیهادکردن و خوبەخشکردن و حەزی مەرگ و هەموو کارێکی توووند وتیژی خوێناوی لا دروست دەبێت، ولای هەموو ئەوانەی بێ ئەزموونن و توانای سەبری عیبادەت وخواپەرستی ساڵەهایان نییە، بۆیە دەگەڕێن بە دوای کورتترین ڕێگا بۆ گەیشتن بە بەهەشت و حۆری و نازو نیعمەتەکانی! کارەساتەکە لە وەدایە زۆر لە گەنجانی حەماسەتدراو بەو وتارە و بە تایبەتیش ئەو گەنجانەی ژیانیان بە بەڕەڵایی لە پابەندبوون بە هیچ بەهایەكی دینی وئەخلاقی بەسەر بردوە هەر کە کەوتنە ژێر کاریگەری ئایینی وگەڕانەوە بۆ باوەشی دین، تا دوێنێ ئەوەی کاری شەلاتی ودزی وداوێن پیسی و دەستدرێژی دەکرد، پاش دوو ڕۆژ لە تۆبە کردن و گەڕانەوە بۆ دین، لەجیاتی روو لە لایەنە مرۆیی وخێرخوازەکەی دین بکات، وبڵێت من ساڵەهایە وەك شەلاتیەك خەڵک ئەزیەت دەدەم و دەستدرێژیان بۆ سەر دەکەم، کەچی ئامادەیە بە ناوی تۆبەکاری و جیهاد هەزار سەر سەربڕێت ، و خۆی بتەقێنێتەوە، و بکوژێ وببڕێ وهەموو کارێك بکات، تا بەڵکو بە کلیکێك [دوگمەی بۆمبی ئینتیحاری] دەچێتە بەهەشتەوە. ئەو شەلاتیانە لەبەر ڕووحی پڕ شەڕ و ڕاهاتن بە توندوتیژی، و گوێ نەدان بە مەرگ وهەوڵی شەهادەت، زۆرجار گەیشتونەتە لوتکەی ئەو جەماعەتە داعشیانە، ونموونە زۆرن وەك زەرقاوی کە سەرکردەی قاعیدە بوو لە عێڕاق، وعەنتەر زەوابری جەزائیر ودەیەها شەلاتیتری ڕیزی دووەم وسێیەم، کە زۆریان هێشتا بە باشی فێری نوێژیش نەبوون کەچی چەقۆیان تیژکردوە بۆ سەربڕینی موسڵمانان وخەڵکیتر. لە کۆی ئەو باسەدا دەگەینە ئەو دەرەنجامانە: ١- رۆحی جەنگاوەری لە دەقەکانی ئیسلامدا هەتا لە قورئانیشدا زۆر بە هێزە، لە  ئیستقراکردنی ئایەتەکانی قورئاندا دەردەکەوێت، کە ئەو ئایەانەی جیهاد زیاتر پەیوەستن بە ڕوداوگەلێکی مێژوویی، و هاندانە بۆ پاراستنی ئیسلام لە قۆناغی دامەزراندندا، ولەوە و بەدواوە، باش نیە ئەو ڕوحیەتە گشتگیر بکرێت، و دەبێت سنوردار بکرێت بەو هەلومەرجە مێژووییانەی کە ئەو دەقانەی تێدا هاتۆتە کایەوە،  و دەکرێت  ئەو ڕوحیەتە سوودی لی وەرگیرابێت لە ڕابردوو بۆ بەهێزکردنی گیانی جیهاد و بەرەنگاری بۆ پاراستنی ئیسلام لە سەرەتای قۆناغی دامەزراندنەوە، ویسترابێت بە شێوازێکی لۆژیکی لە شوێنی خۆیدا بەکاریان بهێنێت، بەڵام کێشەکە لە وەدایە زانایانی ئیسلام بە تایبەتی لە قوتابخانەی ئەهلی حەدیس و سەلەفیەتی مێژوویی،  ئەو روحیەتە جەنگاوەریەیان بە بەردەوامی وەبەرهێناوە و بەرهەمیان هێناوەتەوە بۆ دروستکردنی فەزایەکی ترسناك و کاولکەر و پڕ لە نیگەرانی و بێ هەدایی! ، بۆیە کەس ناتوانێت کاریگەری نەرێنی ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەرەیە بەسەر کۆی حاڵەتی دینداری فیکری و فەرهەنگی وکۆمەڵایەتی وسیاسی و مێژووی نیمچە کۆن وئێستای ئومەتی ئیسلامی نکوڵی لێبکات. ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەرە لە هەر کوێ بەرپا کراوە، سەرەنجام خوێن ڕشتنی بێ سنوور وکاوڵکاری و ماڵوێرانی و تاوانی نامرۆیی واق وڕهێنەری لێکەوتۆتەوە. ئەفغانستان و عێراق و سوریا و سۆماڵ وهەر شوێنێکی تری دەستی ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەرەی گەیشتوتێ بەو دەرەنجامە گەیشتوە. چونکە کوشتار وکوشتن کە تێکەڵ بە عەقیدە و ڕوحیەتی دینداری بوو، زۆرجار لەبەر نەشوەی ئەجری گەورەی شەهادەت وجیهاد و بە هەشت و نازونیعمەتەکانی وحۆریە لە حەدبەدەر جوانەکانی، کە ئەگەر یەکێکیان ڕووی دەرکەوت لە دونیا، هەموو جیهان ڕوناك دەکاتەوە، وەك لە بوخاریدا هاتوە، و بۆنی مسک و خۆشیەکەی دنیا پڕدەکات، و چارشێوەکەی سەری چاکترە لە دنیا و ئەوەی تێشیدایە: ولو أن امرأه‌ من نسا‌و أهل الجنه‌ اگلعت إلی‌ اڵ‌رچ ڵ‌چا‌وت ما بینهما ولمڵ‌ت ما بینهما ریحا ولنصیفها یعنی الخمار خیر من الدنیا وما فیها . و لە ڕیوایەتێکیدا لە ابن عباسەوە دەگێڕنەوە: ولو أخرجت نصیفها لكانت الشمس عند حسنها مپل الفتیله‌ من الشمس لا چو‌و لها ولو أگلعت وجهها ڵ‌چا‌و حسنها ما بین السما‌و واڵ‌رچ ولو أخرجت كفها لافتتن الخلائق بحسنها . دەڵێت خۆر لە چاو جوانی چارشیوەکەیدا وەك چرایەکی بێ ڕوناکی وایە! ئەگەر دەموچاوی دەرکەوت هەموو نێوانی ئەرز و ئاسمان ڕوناك دەکاتەوە، ئەگەر ناو لەپێکی دەرکەوت، تێکڕای بەنی ئادەم شێت وشەیدای دەبن! ئینجا وەرە خۆت مەتەقێنەوە، و خۆت بە دار وبەرد دامەدە، کە ئەو قسانەت گوێ لی بێت بەناوی پێغەمبەرەوە؟! ٢- زانایانی ئیسلام  لە ژێر کاریگەری ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەریە، جگە لە بەشێکی کەم لە ئەهلی تەسەوف و عیرفان و دڵ و عیبادەت نەبێت، زۆربەیان هەتا یەکێکی وەك البوگی یش، وەک پێشەوایەکی جەنگاوەر و سەربازی رەفتاریان کردوە و ئێستاش هەروا دەکەن، وتا توندتر هەبێت، لاناکەنەوە بەلای نەرمتر! هێندە عەسکەریانە وبێ بەزەییانە حوکم وفەتوا دەدەن دەڵێی دەرچووی ئەکادیمیە عەسکەریەکانن، وباسی دین بۆ خەڵك دەکەن وەك ئەوامر و دیسپلینی عەسکەری، وات کرد، کافر دەبیت، وات گووت، کافر دەبیت، دوایی دەکوژرێیت! ئەگەر نیەتی نوێژت بە دەنگ هێنا و سوور بوویت لەسەری کافر دەبیت و دەکوژرێیت! زۆرجار هێندە عەسکەریانە رەفتار دەکەن پیاو دەڵیت: دەبیت ئەوانە هەر تووشی سادیزمیەت و حەزی ئەزیەتدانی خەڵك نەبووبن؟! بۆ نمونە لەژێر [باب شده‌ مالك فی اقامه‌ حدود الله تعالی]! هاتوە: پیاوێك براکەی خۆی کوشتبوو، چوونە لای حەزرەتی مالیك بن انس داوەریان بۆ بکات، دایك وباوکی بکوژ وکوژراوەکە لە کوڕە بکوژەکەیان خۆش بوون، تا هەردوو کورەکانیان نەکوژرێت! کەچی سەرەڕای دەیان دەق کە هەق بە خاوەن خوێن [ولی الدم] دەدات کە خۆش بێت یان نا، مالیك سوور بوو لەسەر لە ملدانی کوڕەکەی تریان! دایک وباوکەکە گووتیان: دوێنێ کوڕێکمان بکوژرێت، و ئەمڕۆ یەکیکی تریش؟! ئێمە خاوەن خوێنین و خۆش بووین! والی گووتی: ئەبو عەبدوڵلا کەسیتر خاوەن خوێن نیە داوای سزا بکات و ئەوانیش خۆشبوون. کەچی مالیک زیاتر بە ڕق داچوو و گووتی: وەڵڵاهی کە خودایتر جگە لە خۆی نییە، یان تا عومرم ماوە باسی عیلم و زانست ناکەم، یانیش دەبێت لە ملی بدرێت!! لەپاش ئەو قسەیە بێ دەنگ بوو و وەڵامی نەدەدایەوە کە پرسیاریان لێدەکرد! مەدینە کەوتە ژاوەژاو و خەڵك هاواری لێ هەستا بوو: ئەگەر مالیك بێ دەنگ بێت پرسیار لە کێ بکەین [نازانم گواستنەوی راستەوخۆ هەبوو یان چۆنیان زانی خەڵکی مەدینە لە خەمی مالك هاواریان لێ هەستاوە؟! وەی لەو کارەساتەی قوڕمان بەسەر] ؟! گووتیان: کەس وەک ئەو نیە، وشوێنی ئەو ناگرێتەوە لە عیلم و فەزڵ!! والیش وەک هەر سیاسیەکی هەلپەرست ناوێرێت قسەی ئیمامێکی گەورە رەتکاتەوە، نەوەك دلی برەنجێ و فەرمانی کرد و لەسەری کوری دووەمیان دا وکوشتیان!  لە کۆتایی ڕیوایەتەکە دەڵێت" کاتێ سەری بکوژەکە کەوتە خوارەوە، مالیك ڕووی لە ئامادەبووان کرد وگووتی: من کوشتمەوە بە حەدی الحرابه‌ [واتە دزی وڕێگری وتاڵانی] چونکە جلی براکەی دزی بوو، من لەبەر سزای کوشتنی برای بریاری کوشتنم نەدا، چونکە دایک وباوکی لێی خۆش بوون!! یانی کەزانی ڕێگای کوشتنی لێگیراوە لەبەر لێبوردنی دایك وباوکی، بەدوای بیانوێکیتر گەڕاوە تا الحراابه‌ دۆزیەوە، کە هیچ مەرجێکی حیرابەی بەسەر جێبەجێ نابێت، لە جیاتی ڕوحی ئەو کوژراوە نەیکوشتوە، بەڵکو لەبەر جلێکی چەند درهەم نرخ!!! لە هەمووی خۆشتر لەبەردەم ئەو تراژیدیایە کە دایک وباوکێك دوێنێ منداڵێکیان کوژراوە و ئەمڕۆش یەکیکیتر بەبەرچاویان لەملی دەدرێت، خەڵکە ئامادەبووەکە هێندە نیگەران نەبوون بە نیگەرانیان بۆ مانگرتنی مالیك لە قسە! و لە کۆتایی هاتووە" خەڵکەکە ئەوێیان جێ هێشت و بە خاترجەمیی ودڵخۆشیەوە چونکە سوێندەکەی مالیك بەر عەرز نەکەوت، لەبەر ئەوەی خەڵکەکە دەیانزانی سوێند ناشکێنێت!!!" هەتا قازی عەیازی یش کە زاهید و عابدێکی گەورە بووە کە ئەو بابەتە دەگێڕێتەوە میشێکیش میوانی نەبووە! ئەوەش کاریگەری دەروونی جەنگاوەریە! لە کتێبی  ترتیب المدارك وتقریب المسالك لمعرفه‌ أعلام مژهب مالك،  القاچی عیاچ بن موسی‌ بن عیاچ السبتی، چاپی ٢  ساڵی ١٩٨٣، مەغریب، دار مکتبه‌ الحیاه‌، جوزئی دووەم، ل٥٨ وەرگیراوە. ٣- عەوامی یان خەڵکی ئاسایی موسڵمانیش لەبەر کاریگەریە نەرێنیەکانی ئەو وتارە توندو خوێناویە میزاجی دەروونیان لەسەر ئەو بنەمایە توند وتیژە بنیات نراوە، وەك لە ڕوداوەکەی مالیكی سەرەوە بینیمان " خەڵکەکە ئەوێیان جێ هێشت و بە خاترجەمیی ودڵخۆشیەوە چونکە سوێندەکەی مالیك لە بەر عەرز نەکەووت، لەبەر ئەوەی خەڵکەکە دەیانزانی سوێند ناشکێنێت!!!" ئەوەی ئەوەش دەسەلمێنێت سەرنج بدە هەمیشە خەڵکێکی زۆر سەرسامی دەردەبڕن بەو زانا و وتار بێژە دینیانەی کە زۆر توند وتیژن، لە بیرمە سەدان کەس بۆ نوێژی هەینی مزگەوتی تەك ماڵی خۆی جێ دەهیشت تا نوێژ لە مزگەوتێکی دوور بکات، چونکە مەلاکەی زۆر توند بوو، وڕاست وچۆپ جوێنی دەدا وهەڕەشەی دەکرد و خەڵکی هاندەدا! هەتا لەناو خەڵکی گشتی تا هەزارانیان بە بانگخوازێکی سەلەفی توندوتیژ و عەبوس وگرژ سەرسام دەبن، سەدا دەی ئەو ژمارەیە بە بانگخوازێکی میانڕەو و نەرم ونیان سەرسام نابن!! هەرچەندە حاڵەتەکە لەناو کورد باشترە لە کۆمەڵگا ئیسلامی وعەرەبیەکانی تر. من گومانم نیە، ئەمڕۆ داعش لەسەرتاسەری ئەو جیهانە ئیسلامیەدا بەری ئەو وتارە ستایشکارەی جیهاد و موجاهیدان دەچنێتەوە، کە شەڕ وجیهاد و پایەی موجاهیدانی خستۆتە سەرتۆپی پایەکان، وهیچی وای بۆ بواری نەرم ونیانی ومرۆڤدۆستی نەهێشتۆتەوە. هەر ئەوەش وای کردوە بە توندی دژایەتی هەر کەسیک بکرێت کە لەگەل نەرم ونیانی و خۆشەویستی بێت یان هەوڵی سوککردنی روحی دینداری کردبێت لەسەر خەڵك. دەبێت هەوڵ نەدرێت منداڵان لە قوتابخانە و خەلکیش لە مزگەوت و بەرنامە ئاینیەکان ئاڕاستە بکرێن بەرەو بایەخێکی بێ سنوور بە حەدیس و ئایەتەکانی جیهاد و پایەی موجاهیدان، لەجیاتی ئەوە ڕووحی دینداری خێرخوازیان تیادا بچێنرێت، من لە بیرمە کە تازە دەستم بە دینداری کردبوو، هێشتا هیچێکی وام نەدەزانی کاتێ کتێبەکەی عبدالخالق معروف، [مرۆڤ لە کۆمەڵی کوردەواریدا] دەرچوو، کە خوێندمەوە، لەگەل چەند برادەرێك گفتوگۆمان لەبارەیەوە دەکرد، بەمن با بە دەستی خۆم سەری نووسەرەکەی هەڵکێشم، هێشتا کتێبێکی سەلەفیشم نەخوێندبوەوە!! چونکە ئەگەر گیراشم و کوژرامەوەش ئەوە شەهیدم!! ٤- لە خۆڕایی نییە زانایانی ئەهلی تەسەوف و ئیمامی غەزالی [ابو حامدی غەزالی] بە نمونە وەک زانایەک، مەوسوعەیەکی وا گەورە و گران بە ناوی ژیاندنەوەی زانستی دین ، [احیا‌و علوم الدین] دەنووسێت کەچی باسی هەموو لایەنێکی دین و ژیاندنەوەی چەمکە دینیەکانی کردوە، بەڵام هەر بەلای باسی جیهاد وموجاهیدین و پلە و پایەیان دا نەچووە، لە کاتێکدا غەزالی لە سەردەمی شەڕی خاچ پەرستان ژیاوە!کە لە ساڵی ٤٩٢ هـ قودسیان داگیرکردوە، و غەزالی لە ساڵی ٥٠٥ کۆچی وەفاتی کردوە! سەلەفیەت هەستی بەو هەڵوێستەی سۆفیەت کردوە لە جیهاد وئایاتەکانی، بۆیە بە سەدان تۆمەت تۆمەتباریان دەکەن:دەڵێن سەرەڕای ئەو ڕوداوە گەورەیە و ئەو قوربانیانەی کە لێیکەوتەوە غەزالی بە وشەیەکیش بەسەری نەکردوە! زەکی مبارك دەڵێت:|"لە کاتێکدا پوترسی ناودار شەو و ڕۆژ خەریکی وتاردان و نامەناردن بوو، بۆ هاندانی خەڵکی ئەوروپا بۆ داگیرکردنی وڵاتانی ئیسلام، لەو کاتەدا غەزالی نوقمی ناو خەلوەتەکەی ببوو، سەرقاڵی دوعا ووردە بیدعەییەکانی بوو، و نازانێت داعوە و جیهاد چی لەسەر واجیب کردوە؟!"  دەڵێن ڕێچکەکانی سۆفیەت ڕوحی خاوبوون و تەمەڵی و تەواکول لە نێو موسڵمانان بڵاودەکاتەوە، و لە ابن صاعد دەگێڕنەوە کە شافیعی دەڵێت: بنچینەی تەسەوف تەمەڵییە! من هەست دەکەم زانایای ئەهلی تەسەوف لە کۆنەوە توانیتیان پەی بەو ڕوحیەتە جەنگاوەریە بەرن، و بە ناڕاستەوخۆ هەوڵی فەرامۆشکردن و سوک کردنەوەی ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەریەیان داوە لە ئیسلامدا، نەك لەبەر تەمەڵی، و خاوخلیچی، بەڵکو بە مەبەست هەڵوەستەیان نەکردوە لەسەر بابەتە جیهادیەکان و مەوعیزە پێنەدانی و دنەنەدانی خەڵك بەو ئاڕاستەیە، و بە گۆڕینی چەمکی جیهادی خوێن وماڵ بۆ جیهادی نەفس و بەرزبوونەوەی نەفس وڕەوشتی مرۆڤ بۆ لوتکەی مرۆڤایەتی، وەك لای ابن عربی و مەولانا ڕۆمی و شێخانیتر، کە جیهانبینیان هێندە فراوان ببوو هیچ جیاوازیەکیان لە نێوان موسڵمان و نا موسڵمان نەدەبینی و بە گوزارشی ابن عربی خۆشەویستی کەون و کائینات ببوە دین وئیمانیان، تا ڕادەیەك مەسیحی و جولەکەش متمانەیان پێیان هەبوون ولێیان نەتۆقیبوون! بێگومان من باسی ئەو سۆفیانەش ناکەم کە بوونە پاڵپشتی هێزە داگیرکەرەکان لە کاتی داگیرکردنی ئینگلیزی و فەرەنسی، بەڵام خۆفرۆشی لەناو چەندین چین و توێژیش روویدەدا، وبەشێکی کەوتبوە ناو مودەعیەکانی ئەهلی تەسەوف. کە بەبێ ئەوەی خەڵک وموریدانیان سەرقاڵی ئەو جەوە جەنگاوەرە بکەن، لە کاتی پێویستی نیشتیمان بە ئازایانەترین شێوە بەرەنگاری داگیرکەران بوونەوە ٥- بێگومان خەڵکانیتری ناموسڵمانیش لەسەر ئاستی تاك ودەوڵەت زۆر بە چاوێکی دژەوە سەیری بابەتی جیهاد دەکەن لە ئیسلامدا، بێگومان ناهەقیش نین، چونکە کە سوپای ئیسلام هاتە سەریان سێ بژاردەی یەك لەیەکتری تاڵتریان لە پێشە: یان بە زەبری ترس و شمشێری هەڵکێشراو دەبێت ببنە موسڵمان، نەک بە ئیقناع و تێگەیشتن، وەک دەزانین تەنها سێ ڕۆژیان مۆڵەت لە پێشە، کە بەشی بیر لێکردنەوەش ناکات! یان دەبێت سەرانە بدەن، کە مانای خۆبەدەستەوەدان و سەربەخۆیی لە دەستدانە، و بە هەموو کەسێك قبوڵ ناکرێت بە زەلیلی سەرانە بدات! یانیش دەبێت بچنە شەڕێکی دەست ویەخەوە، ئەگەر دۆڕان لە شەڕدا خۆیان دەکوژرێن و ژن ومنداڵیشیان وەك کۆیلە وبەندە دەستیان بەسەردا دەگیرێت! باشە چۆن مەسیحی و جوولەکە و بودایی و هیندۆسی و وەسەنی وئەرواحیەکان نەتۆقێن لە جیهادی ئیسلامی؟! چۆن وەك دەڵێن ئینگلیز قادیانیەت دروست نەکات بۆ نەهێشتنی بیرۆکەی جیهاد؟! کە دەستە و تاقمی واشیان دروست کرد لە دژی چەمکی جیهاد لە ئیسلامدا، ئەو کاتە دەڵێن بڕوانن دوژمنانی ئیسلام چۆن دژی جیهادن؟! هەتا محمد سعید رمچان البوگی میانڕەویش وادەڵێت! ئەی چۆن دژی نەبن کە لەو چەمکەدا نەمانی خۆیان ببینەوە؟! هەر لەبەر ئەو وێنەیە زهنیەی لە مێشکی خەڵک دایە لە بارەی موسڵمانان و ئیسلام وەك دینێك بە غەیری ئیسلامبوونی هەموو دنیا لەکەس ڕازینابێت و بۆی بلوێت غەزا لە دژیاندا دەکات و پیاوانیان دەکوژێت و ژن ومندالانیان بە کۆیلە دەبات، و لەبەر هەندێک لەو کردە خوێناویانەی گروپە ئیسلامیەکانی ناو کەمایەتیە ئیسلامیەکان، خەڵکی ئەو وڵاتانە زۆر بێ ڕەحمانە ونا مرۆییانە ئەو کەمایەتیە ئیسلامیانە دەچەوسێننەوە و جەنگی لەناوبردنیان لەگەڵدا دەکەن! لە بەشی چوارەم و کۆتایی باسی چارەسەرەکانی ئەو ڕوحیەتە جەنگاوەریە و هەر ئەحکامێکی تر دەکەین کە لە جیهانی ئەمڕۆدا کێشەیەکی زۆر بۆ موسڵمانانیان دروستکردوە. ٣/١/٢٠١٥